Εκφυλιστική Οστεοαρθρίτιδα Γόνατος

Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια κοινή μορφή αρθρίτιδας που επηρεάζει συχνά το γόνατο. Στο πρώτο στάδιο, τα συμπτώματα είναι ήπια, αλλά έως το τέταρτο, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος επηρεάζει τα οστά, τον χόνδρο και τον αρθρικό υμένα του γόνατος. Ο χόνδρος είναι ένας γλιστερός ιστός που παρέχει μια λεία επιφάνεια για την κίνηση των αρθρώσεων και δρα ως μαξιλάρι μεταξύ των οστών. Ο αρθρικός υμένας είναι μαλακός και ευθυγραμμίζει τις αρθρώσεις. Παράγει το αρθρικό υγρό για λίπανση και παρέχει θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο στον χόνδρο. Καθώς αυτές οι λειτουργίες παύουν, δεν προστατεύουν πλέον τα οστά της άρθρωσης του γόνατος και εμφανίζεται οστική βλάβη. Η οστεοαρθρίτιδα γονάτου μπορεί να προκαλέσει πόνο και δυσκαμψία. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου.

Η ηλικία είναι η πιο κοινή αιτία της οστεοαρθρίτιδας γονάτου. Σχεδόν όλοι θα αναπτύξουν κάποιο βαθμό οστεοαρθρίτιδας, καθώς η ικανότητα του χόνδρου να θεραπεύεται μειώνεται καθώς ένα άτομο μεγαλώνει.

Επίσης άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι:

• Βάρος & φύλο: Το βάρος προκαλεί πίεση σε όλες τις αρθρώσεις, ειδικά στα γόνατα σε όλους. Οι γυναίκες ηλικίας 55 ετών και άνω είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο.

• Κληρονομικότητα με γενετικές μεταλλάξεις που μπορεί να κάνουν ένα άτομο πιο πιθανό να αναπτύξει οστεοαρθρίτιδα γονάτου.

• Επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί λόγω δουλειά ή αθλητισμού που επιβαρύνει τις αρθρώσεις.

• Άλλες ασθένειες. Τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, ο δεύτερος πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας, είναι επίσης πιο πιθανό να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα. Τα άτομα με ορισμένες μεταβολικές διαταραχές, όπως η υπερφόρτωση σιδήρου ή η υπερβολική ποσότητα αυξητικής ορμόνης, διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας.

• Στα αρχικά στάδια της νόσου εκδηλώνεται πόνος, κυρίως κατά την φόρτιση της άρθρωσης που φεύγει μετά από ξεκούραση, ενώ προοδευτικά όσο εξελίσσεται ο πόνος γίνεται συνεχής, ταλαιπωρεί τον ασθενή κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου και οδηγεί σε σημαντικό περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων, με δυσκολία στην κίνηση.

• Οίδημα (πρήξιμο) και αίσθημα καψίματος στην άρθρωση.

• Δυσκαμψία ειδικά το πρωί ή όταν κάθεστε για λίγο και η ερυθρότητα

• Τρίξιμο, ήχος «σπασίματος» κατά την κίνηση.

• Στα τελικά στάδια συνυπάρχει ατροφία των μυών γύρω από την περιοχή του γόνατος.

Συντηρητική Θεραπεία

Οι πρωταρχικοί στόχοι της θεραπείας της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι η ανακούφιση του πόνου και η επιστροφή της κινητικότητας. Στους ασθενείς με ήπια συμπτώματα συστήνονται τρόποι ανακούφισης από τον πόνο όπως είναι:

• Ήπια αναλγητικά - αντιφλεγμονώδη

• Μείωση σωματικού βάρους

• Τροποποίηση καθημερινών δραστηριοτήτων

• Φυσικοθεραπεία για μυική ενδυνάμωση

• Χρήση μπαστουνιού για βοήθεια στη βάδιση

• Ενέσιμες θεραπείες στην άρθρωση του γόνατος (Υαλουρονικό οξύ – PRP)

Εναλλακτικές θεραπείες. Ορισμένες εναλλακτικές θεραπείες που μπορεί να είναι αποτελεσματικές περιλαμβάνουν τοπικές κρέμες με καψαϊκίνη, βελονισμό ή διάφορα συμπληρώματα, όπως γλυκοζαμίνη και χονδροϊτίνη.

Χειρουργική Θεραπεία

Όταν οι άλλες θεραπείες δεν είναι αρκετές, εξετάζεται η χειρουργική επέμβαση. Η απόφαση της ανάγκης χειρουργικής επέμβασης παίρνεται μαζί με τον ασθενή και όχι βασιζόμενοι μόνο στις ακτινογραφίες. Η επέμβαση της αλλαγής του φθαρμένου χόνδρου και του οστού κάτω από αυτόν, λέγεται «ολική αρθροπλαστική γόνατος». Κατά την επέμβαση αυτή αντικαθιστώνται οι φθαρμένες αρθρικές επιφάνειες με μια πρόθεση που αποτελείται από ανθεκτικά μεταλλικά υλικά.

Η ολική αρθροπλαστική του γόνατος παραμένει μια σοβαρή επέμβαση που γίνεται προγραμματισμένα και με την κατάλληλη προετοιμασία του ασθενή. Αλλά με τη βοήθεια της βελτιωμένης και λιγότερο τραυματικής χειρουργικής τεχνικής (ατραυματικές ή ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές) και την πρόοδο των ορθοπαιδικών υλικών και προθέσεων που χρησιμοποιούμε, η ανάρρωση και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι γρηγορότερη από ότι παλιότερα.

Οι χειρουργικές τεχνικές της αρθροπλαστικής του γόνατος γίνονται με μικρότερες τομές και ειδικά χωρίς τον τραυματισμό των μυών της περιοχής (του τετρακέφαλου μηριαίου). Αυτό ωφελεί τον ασθενή στη γρηγορότερη κινητοποίησή του και βάδιση μετά την επέμβαση.

Η νοσηλεία του ασθενή για την ολική αρθροπλαστική του γόνατος συνήθως είναι της διάρκειας λίγων (3-4) ημερών. Ήδη κατά τη νοσηλεία του ο/η ασθενής κινητοποιείται και ενθαρρύνεται να βαδίσει αμέσως και την 1η μετεγχειρητική ημέρα με τη χρήση περιπατητήρα.