Ρήξη Μηνίσκων

O μηνίσκος είναι αναπόσπαστο μέρος του γόνατος. Η άρθρωση του γόνατος αποτελείται από τρία οστά: Το μηριαίο, τη κνήμη και την επιγονατίδα. Η επιγονατίδα που είναι μπροστά από την άρθρωση, παρέχει προστασία. Μεταξύ του μηριαίου και της κνήμης βρίσκονται οι μηνίσκοι, δύο ημισεληνοειδείς δομές από χόνδρο που δρούν ως «αμορτισέρ». Με το σχήμα και τη σύστασή τους, οι δύο μηνίσκοι (έσω και έξω) συμβάλουν στην ομαλή λειτουργία του γόνατος εξομαλύνοντας τις επιφάνειες της άρθρωσης και κατανέμοντας καλύτερα τα φορτία.

Η ρήξη μηνίσκου αποτελεί μια από τις συνηθέστερες αθλητικές κακώσεις του γόνατος. Το είδος της ρήξης εξαρτάται από τη μορφολογία και την εντόπιση της βλάβης. Κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές είναι οι ρήξεις δίκην «λαβής κάδου», οι λοξές και οι ακτινωτές ρήξεις.

Η ρήξη του μηνίσκου μπορεί να είναι είτε μερική είτε ολική και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, την τραυματική και την εκφυλιστική:

• Τραυματική ρήξη μπορεί να συμβεί σε όλες τις ηλικίες αλλά συνηθέστερα σε νέα και δραστήρια άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό. Οι αθλητές μετά από απότομες και συνδυασμένες κινήσεις κάμψης και στροφής του γόνατος μπορούν να υποστούν ρήξη του μηνίσκου.

• Εκφυλιστική ρήξη συναντάται σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας και είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής γήρανσης και φθοράς του μηνίσκου. Στους ηλικιωμένους ασθενείς ο μηνίσκος αλλοιώνεται με την πάροδο του χρόνου και γίνεται πιο επιρρεπής σε τραυματισμούς. Ακόμη και ένα απότομο σήκωμα από καρέκλα μπορεί να είναι αρκετό για να προκαλέσει ρήξη ενός εκφυλισμένου μηνίσκου.

Τα συμπτώματα είναι κυρίως μηχανικής αιτιολογίας και περιλαμβάνουν:

• Πόνο στην έσω ή έξω πλευρά του γόνατος,

• Ύδραρθρο (υγρό) και πρήξιμο της άρθρωσης.

• Δυσκολία βαδίσματος, δυσκολία στις σκάλες και το βαθύ κάθισμα ή σε ορθοστασία.

• Χαρακτηριστικό ήχο αναπήδησης (click), αδυναμία πλήρους έκτασης του γόνατος, ενώ άλλες φορές μπορεί το γόνατο να μπλοκάρει (κλειδώνει) και αίσθημα αστάθειας του γόνατος.

Ο τραυματισμένος μηνίσκος αποτελείται από ένα σταθερό τμήμα (υγιές) και ένα ασταθές τμήμα (ρήξη μηνίσκου). Το ασταθές τμήμα προκαλεί σταδιακά με τις καθημερινές κινήσεις της άρθρωσης βλάβες στον παρακείμενο αρθρικό χόνδρο. Ο αρθρικός χόνδρος είναι το πολυτιμότερο στοιχείο κάθε άρθρωσης και είναι επιβεβλημένο να προστατευθεί από μία πιθανή μελλοντική φθορά, με στόχο της πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας.

Ο ορθοπαιδικός μετά την λήψη πλήρους ιστορικού θα εξετάσει το γόνατο για τυχόν ευαισθησία κατά μήκος της γραμμής που βρίσκεται ο μηνίσκος. Η παρουσία ευαισθησίας συνάδει με κάκωση του μηνίσκου. Στη συνέχεια, με τη χρήση κάποιων χρήσιμων χειρισμών (τεστ) όπως το McMurray test επιβεβαιώνεται η κάκωση.

Για την επιβεβαίωση της κάκωσης συστήνει απεικονιστικές εξετάσεις:

• Ακτινογραφίες: Αν και οι ακτινογραφίες δεν απεικονίζουν τους μηνίσκους, μπορούν να εντοπίσουν άλλα συνοδά προβλήματα, κυρίως εκφυλιστικού χαρακτήρα, όπως την οστεοαρθρίτιδα.

• Μαγνητική Τομογραφία: Είναι σε θέση να περιγράψει με αρκετά μεγάλη ακρίβεια μια κάκωση και ειδικότερα την ρήξη ενός μηνίσκου.

Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος της ρήξης, το είδος της, την εντόπισή της καθώς και τα συμπτώματα που προκαλεί.

Εφόσον τα συμπτώματα δεν επιμένουν και το γόνατο είναι σταθερό η αντιμετώπιση είναι αμιγώς συντηρητική:

• Ξεκούραση: Αποφόρτιση του σκέλους και αποφυγή των καθημερινών δραστηριοτήτων για μερικές ημέρες.

• Παγοθεραπεία: Εφαρμογή πάγου ή ψυχρών επιθεμάτων για 20 λεπτά, αρκετές φορές την ημέρα.

• Ελαστική περίδεση για την αποφυγή οιδήματος.

• Ανάρροπη θέση του σκέλους (ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα).

• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φέρμακα που ελαττώνουν τον πόνο και το οίδημα που προκαλείται από την φλεγμονώδη αντίδραση.

Έτσι, μικρές χρόνιες εκφυλιστικές ρήξεις με ήπια συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπισθούν συντηρητικά με αντιφλεγμονώδη αναλγητική αγωγή, ενδοαρθρικές εγχύσεις κορτικοστεροειδούς καθώς και με εξειδικευμένο πρόγραμμα φυσιοθεραπείας και ενδυνάμωσης.

Στις περιπτώσεις που η συντηρητική θεραπεία δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, συνίσταται η αρθροσκόπηση. Κατά την αρθροσκόπηση υπάρχουν δύο δυνατότητες: είτε η συρραφή του μηνίσκου είτε η αφαίρεση μόνο του ασταθούς τμήματος του (μερική μηνισκεκτομή) και ομαλοποίηση του υπόλοιπου τμήματος. Η επιλογή της αντιμετώπισης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, το είδος της ρήξης, την ποιότητα των ιστών και την ‘’παλαιότητα’’ της βλάβης.

Αυτή είναι μία χειρουργική επέμβαση που γίνεται δια μέσου δύο μικρών τομών (περίπου 3 - 4 χιλιοστά η κάθε μία) και διαρκεί 15 - 30 λεπτά της ώρας. Συνήθως διενεργείται μερική μηνισκεκτομή (δηλαδή αφαίρεση του τμήματος εκείνου του μηνίσκου που έχει υποστεί ρήξη). Πιο σπάνια γίνεται συρραφή και επανακαθήλωση αυτού, όταν υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Εξαιρετικά σπάνια μπορεί να γίνει μεταμόσχευση μηνίσκου ή χρήση τεχνητού υποκατάστατου αυτού.

Με την αρθροσκόπηση ο πόνος μειώνεται στο ελάχιστο, η νοσηλεία του ασθενούς διαρκεί μόλις 2 - 3 ώρες και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες συνήθως είναι άμεση, μέσα στην επόμενη μέρα ή σε 2 - 3 μέρες αναλόγως του είδους της επέμβασης (μερική μηνισκεκτομή ή συρραφή). Η μέθοδος αυτή είναι απόλυτα αξιόπιστη και εφαρμόζεται στο νοσοκομείο μας καθημερινά τα τελευταία 25 χρόνια δίνοντας λύση σε πολλούς ασθενής με «ρήξη μηνίσκου».